راهنمای خرید کامپیوتر
دو سوال مهم وقتی دوستان برای خرید کامپیوتر با من مشورت می کنند، من دو سوال مهم از آنها می پرسم. یکی این که با کامپیوترتان چه می خواهید بکنید و دیگری این که برای این کار چقد بودجه در نظر گرفته اید. این ها مهم ترین موضوعاتی هستند که برای خرید کامپیوتر باید در نظر داشت. پاسخ این دو سوال و چند سوال کوچک دیگر ، به همراه قدری تحلیل و بررسی، معمولا به خرید موفق یک کامپیوتر می انجامد.

چرا می خواهید کامپیوتر بخرید؟
اگر این سوال را از شما بپرسند ، لابد کلی دلیل دارید. ( نباید از تکنولوژی روز عقب بمانیم، تا چند وقت دیگر هرکس کامپیوتر نداند بی سواد است. بچه ها مجبورمان کرده اند، می خواهیم با فرزندمان که خارج از کشور است ، از طریق اینترنت صحبت کنیم )‌ و دلایل دیگری که اکثر آنها هم موجه هستند. ولی منظور من از پرسیدن این سوال چیز دیگری بود. در واقع ، هنگام خرید هر کالائی، ابتدا باید به دلیل خرید آن و هدف خریدار توجه کرد. اگر کسی می‌خواهد اتوموبیلی برای سفرهای درون شهری خانواده اش بخرد ،‌ مطمئنا یک کامیون برای او مناسب نیست ، کامپیوتر هم مانند کالاهای دیگر ، انواع مختلفی دارد و چه بسا گستردگی انواع آن بیش از بسیاری از اجناس دیگر است . افراد زیادی را سراغ دارم که مدتی پس از خرید کامپیوتر تازه فهمیده اند که آنچه خریده اند مطابق نیازشان نبوده و باید آن را تغیر دهند. اولین عاملی که هنگام خرید کامپیوتر باید به آن توجه کرد،‌ هدف از خرید کامپیوتر است. همانطور که می دانید، کامپیوتر ها انواع مختلفی دارند. مهم ترین عامل تفاوت کامپیوتر ها ، قدرت پردازش اطلاعات آنها است. طبیعتا هرچه کامپیوتر ها قوی تر باشند، قیمت آنها نیز بیشتر است. البته ما همیشه به یک کامپیوتر قوی نیاز نداریم. بعضی از کارها احتیاج به کامپیوتر قوی ندارند و لازم نیست هزینه زیادی متحمل شویم. اگر می‌خواهید با کامپیوترتان فقط کار تایپ و چاپ انجام دهید ، یا مثلا به اینترنت متصل شوید ، یک کامپیوتر معمولی هم برای شما کافی است، زیرا تایپ کردن احتیاج به قدرت پردازش زیادی ندارد. ولی اگر می‌خواهید از کامپیوترتان برای بازی استفاده کنید ،‌ بهتر است حتی الامکان قوی ترین کامپیوتر موجود در بازار را خریداری کنید. بازی های جدید معمولا گرافیک بالائی دارند و معمولا از پردازش های سه بعدی سنگین و افکت های صوتی و تصویری زیادی بهره می برند ، به همین علت برای اجرای بازی، به کامپیوتر قدرتمندی احتیاج دارید.

چقدر می خواهید هزینه کنید؟
این دومین سوال مهمی است که قبل از خرید کامپیوتر باید از خود بپرسید. درست است که برای تایپ کردن، یک کامپیوتر ضعیف هم کافی است، اما آیا ممکن نیست در آینده بخواهید کار دیگری نیز با آن انجام دهید؟‌ شاید لازم شود بخاطر کارتان از نرم افزارهای دیگری نیز استفاده کنید. یا فرزندتان بخواهد با آن بازی کند. همچنین در نظر داشته باشید که اگر اکنون یک سیستم ارزان و ضعیف بخرید، احتمالا در آینده به سادگی نخواهید توانست آن را ارتقا دهید یا بفروشید. همیشه پیشنهاد من به کسانی که با من مشورت می کنند این است: اگر مشکل مالی ندارید، حتی اگر نمی خواهید کار سنگین انجام دهید،‌ برای مصارف خانگی یک کامپیوتر نسبتا قوی را انتخاب کنید. فقط و فقط در صورتی کامپیوتر ضعیف بخرید که واقعا مجبور باشید. در اکثر مواردی که کاربران یک کامپیوتر ارزان می خرند، پس از مدت کوتاهی از خریدن آن پشیمان می شوند. ( منظور از کامپیوتر ارزان، کامپیوتری است که کم و بیش از رده خارج شده ).
من همیشه کامپیوتر های موجود در بازار را به پنج دسته کلی تقسیم می کنم ( هم از نظر قیمت و هم از تظر کیفیت ) . 1- کامپیوترهای بسیار ضعیف و قدیمی و ارزان ، که خرید آنها را به هیچ وجه توصیه نمی کنم ، 2- کامپیوتر های نسبتا ضعیف ( حد اقل موجود در بازار ) که برای مصارف خاص و محدودی مناسب هستند و باز هم توصیه می کنم آنها را نخرید. 3- کامپیوتر های متوسط و بالاتر از متوسط ، که معمولا بورس هستند و بیش از بقیه خرید و فروش می شوند ،4- کامپیوتر های قوی و گران قیمت ( که در صورت امکان توصیه می کنم حتما از این نوع کامپیوتر ها بخرید) .5- کامپیوترهای بسیار قوی و گران قیمت که باز هم خرید آنها را توصیه نمی کنم، مگر آنکه پول اضافی داشته باشید.
همانطور که گفتم قیمت کامپیوتر های مناسب در حال حاضر بین 400 تا 800 هزار تومان است. ( البته به خاطر این که با ورود مدل های جدید، قیمت ها مدام پائین می آید ، این قیمت ها تغیر زیادی نخواهند کرد). کامپیوتر های گروه 1 کمتر از 400 هزار و کامپیوتر های گروه 5 بیش از 800 هزار تومن قیمت دارند. این نکته را هیچ گاه فراموش نکنید: نه ارزان ترین اجناس برای خرید مناسب است و نه گران ترین آنها. نکته: قیمت کامپیوتر، بر خلاف بسیاری از محصولات دیگر، مرتبا کاهش می یابد. کامپیوتری که امروز 600 هزار تومان قیمت دارد، یک سال بعد ، در صورتی که نو باشد، بیش از 400 هزار تومان قیمت نخواهد داشت. دلیل این امر آن است که تکنولوژی کامپیوتر ، تکنولوژی بسیار پویائی است و در زمان کوتاهی مدل های جدید تر و قوی تری به بازار می آیند و این امر موجب ارزان شدن مدل های قدیمی می شود. پس زیاد به این فکر نباشید که در آینده کامپیوتر خود را بفروشید و مدل بهتری بخرید. بهتر است همین الان هرچه می خواهید هزینه کنید که لا اقل حسرت داشتن یک کامپیوتر خوب را نخورید.

کمی بیشتر هزینه کنید، استفاده بسیار بیشتری خواهید کرد:
قیمت گذاری قطعات کامپیوتری روش خاصی دارد. اجازه بدهید مثالی بزنم. در حال حاضر ارزان ترین هارد دیسک موجود در بازار، هارد دیسک 160 گیگا بایتی است ، این هارد دیسک حدود 40 هزار تومان قیمت دارد. خوب اگر بخواهید دو برابر این ظرفیت را داشته باشید آیا باید دو برابر پول بدهید؟ خیر. قیمت یک هارد دیسک 320 گیگا بایتی با همان مارک ، حدود 52 هزار تومان است. یعنی شما با 25 درصد هزینه بیشتر، 100 درصد ظرفیت بیشتری به دست می آورید. همچنین هارد دیسک 500 گیگابایتی حدود 70 هزار تومان قیمت دارد.با گذشت زمان ممکن است این قیمت ها تغیر کنند، ولی نسبت بین آنها همیشه ثابت می ماند. این روش قیمت گذاری برای اکثر قطعات کامپیوتر یکسان است. به همین دلیل است که توصیه می کنم ارزان ترین کامپیوتر را نخرید. زیرا نسبت به مبلغی که هزینه می کنید، کالای کمتری دریافت می کنید. با توجه به این دلایل. همیشه به صرفه ترین انتخاب این است که یکی دو مدل پائین تر از بهترین مدل موجود در بازار را انتخاب کنید. نکته1: بعضی از قطعات ( مثل فلاپی و سی دی درایو ) به این روش قیمت گذاری نمی شوند زیرا تکنولوژی آنها رشد چندانی نمی کند و انواع مختلفی ندارند. نکته 2 : ممکن است قیمت هائی که گفتم با گذشت زمان تغیر کنند، ولی نسبت بین آنها همیشه ثابت می ماند.

آیا باید گران ترین کامپیوتر را بخرم؟
قطعا نه. به دلایلی که در بالا گفتم. گران ترین کامپیوتر قیمت نا معقولی دارد. البته بعضی از افراد کامپیوتر را برای کلاس می خواهند و هزینه آن هم برایشان مهم نیست. در شرایطی که یک کامپیوتر گران حدود یک میلیون تومان قیمت دارد، می توان کامپیوتری با قیمت بیش از 5 میلیون تومان نیز خرید. در واقع قیمت کامپیوتر تقریبا سقف ندارد. مثلا قیمت یک مانیتور گران ولی معمولی حدود 400 هزار تومان است. ولی مانیتورهای 32 اینچی هم میتوان یافت که بیش از 1 میلیون تومان قیمت دارند. در واقع باید بررسی کنیم که نسبت به هزینه ای که می کنیم، چه بهره ای می بریم. در موارد خاصی شاید خرید یک کامپیوتر گران به صرفه باشد، مثلا افرادی که انیمیشن های سه بعدی تولید می کنند ، ممکن است چندین میلیون تومان فقط برای کارت گرافیکی خود هزینه کنند. ولی آنها به سرعت این هزینه را از طریق کاری که انجام می دهند جبران خواهند کرد. منظ.ر ما خریدارهای عادی هستند.

من کامپیوتر قوی نمی خواهم. باید ارزان ترین کامپیوتر را بخرم؟
ممکن است بعضی ها بگویند: من کامپیوترم را فقط برای تایپ و حسابداری می خواهم. پس یک کامپیوتر دست دوم قدیمی برای من کافی است. نظر این افراد را به چند نکته جلب می کنم: 1- کامپیوترهای دست دوم گارانتی ندارند و در عین حال فرسوده نیز شده اند. اگر کامپیوتر نوی بسیار ارزان هم بخواهید، مطمئن باشید کیفیت قطعات آن پائین است. زیرا قطعات مرغوب قیمت بالائی دارند. 2- اگر کامپیوترتان خراب شود قطعات آن به سادگی پیدا نمی شوند و در صورت یافت شدن نیز، به علت کمیاب بودن ، قیمت بالائی خواهند داشت. مثلا اکنون قیمت رم SD دست دوم ( که تکنولوژی آن قدیمی شده و از رده خارج است) دقیقا مشابه قیمت رم DDRII نو با همان ظرفیت است. 3- ممکن است دوستان یا همکارانتان از نرم افزارهائی استفاده کنند که کامپیوتر شما نتواند آن را اجرا کند. مثلا شرکت همکار شما بک فایل word که با Office 2007 نوشته شده برایتان بفرستد،‌ولی کامپیوتر شما نمی‌تواند Office 2007 را اجرا کند. در اینجا ممکن است مجبور شوید با صرف هزینه مجدد، کامپیوترتان را ارتقا دهید.

بهتر نیست یک کامپیوتر ارزان بخرم و بعدا آن را ارتقا بدهم؟
بعضی از کسانی که قصد خرید کامپیوتر دارند ، فکر می کنند در ابتدا بهتر است یک کامپیوتر ارزان بخرند و پس از مدتی که کار با آن را فرا گرفتند، کامپیوتر را ارتقا دهند. من به دلایلی که در ادامه می آورم، این کار را نیز مناسب نمی دانم. در گذشته ، سرعت رشد تکنولوژی کامپیوتر چندان زیاد نبود و قطعات تغیر چندانی نمی کردند. به همین دلیل شما می توانستید با تعویض رم و پردازنده، کامپیوتر خود را با هزینه کمی ارتقا دهید. اما در حال حاضر قضیه متفاوت است. برای مثال اگر شما سال گذشته کامپیوتری خریده باشید و اکنون بخواهید آن را ارتقا دهید، با این مشکلات مواجه هستید: رم کامپیوتر قدیمی شما از نوع DDR است. رم های جدید همه از نوع DDRII هستند. اگر یک رم DDRII بخرید، به مادربرد شما نمی خورد و مجبورید مادربرد را هم عوض کنید و یک مادربرد نو بخرید. مادر برد نوی شما پردازنده هائی Pentum IV را نمی پذیرد. زیرا این پردازنده ها از رده خارج شده اند. . منبع تغذیه قوی تری هم باید بخرید که بتواند این قطعات قوی را پشتیبانی کند. به همین صورت اکثر قطعات کامپیوتر را باید عوض کنید. در آخر به این نتیجه می رسید که بهتر است این کامپیوتر را کنار بگذارید و یک کامپیوتر نو بخرید. پس در موقع خرید کامپیوتر ، فکر ارتقا دادن آن را از سرتان بیرون کنید، مگر این که بخواهید یک ارتقا جزئی بدهید.